Als je gaat emigreren en in het buitenland wilt gaan werken of studeren zal je waarschijnlijk ook je Nederlandse diploma’s willen gebruiken en op een officiële manier kunnen tonen. Ook als je kinderen hebt die nog naar school gaan zal je in het buitenland aan moeten tonen welke opleiding(en) ze volgen of hebben gevolgd en wat hun niveau is.

Diploma’s zoals je die in Nederland ontvangt zullen niet rechtsgeldig zijn in het buitenland. Wat je moet je doen is je diploma’s laten legaliseren of erkennen. Hier zijn verschillende mogelijkheden voor en afhankelijk van het land waar je wilt gaan wonen en werken. Deze zaken moet je dus goed geregeld hebben voordat je gaat emigreren.

Voordat je hiermee begint bedenk dan goed welke diploma’s certificaten je wilt laten legaliseren of erkennen. Als je bijvoorbeeld eerst de mavo hebt gedaan en daarna de Havo en daarna gestudeerd aan een universiteit dan hoef je namelijk alleen maar je diploma van de universiteit te laten legaliseren omdat het het hoogst behaalde is. Hiermee bespaar je onnodige kosten.

Voor kinderen is het weer een andere verhaal als ze in het buitenland naar een school moeten. Je moet dan duidelijk aan kunnen tonen wat hun niveau is en welk type school ze gevolgd hebben. En dit moet dan weer aansluiten bij de studie die ze in het buitenland zullen volgen.

Een diploma laten legaliseren, erkennen

Het legaliseren van Nederlandse diploma’s betekent dat het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) uw Nederlandse diploma erkent. Door de legalisatie weten buitenlandse autoriteiten dat het document rechtsgeldig is. Alleen Nederlandse diploma’s van opleidingen die door OCW zijn erkend komen voor legalisatie in aanmerking.
Voor opleidingen in het hoger onderwijs kan je het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO) raadplegen. Alleen als de gegevens in het CROHO overeenkomen met de gegevens op uw opleidingsdocument, kunt u legalisatie aanvragen. Het land waar u naar toe gaat bepaalt de waarde van uw Nederlandse diploma.

Je vraagt legalisatie aan bij DUO de Dienst Uitvoering Onderwijs , afdeling Diploma-erkenning en legalisatie. Daarvoor is kan aanvraagformulier aanvragen. Met het invullen van deze aanvraag geef het DUO een machtiging om je opleidingsgegevens te controleren. Dit om fraude tegen te gaan. Het is verstandig de bijgaande documenten aangetekend te versturen. Je kan de legalisatie ook persoonlijk aanvragen bij de DUO.

De DUO legaliseert alleen originele diploma’s, geen kopieën. De DUO legaliseert ook basisschoolrapporten en cijferlijsten.

Statusverklaring van diploma aanvragen

Het land waar je wilt gaan wonen en werken bepaalt de waarde van je diploma. Om aan te kunnen tonen wat je opleiding in Nederland waard is, kan je een uitgebreide statusverklaring voor opleidingen in het voortgezet onderwijs aanvragen. Ook statusverklaringen van oude diploma’s zoals lbo, vbo, mulo, hbs en mms kan je aanvragen. Of dat nodig is is afhankelijk van je persoonlijke situatie maar denk daarbij ook aan de toekomst. Wat je nu misschien niet nodig hebt heb je misschien wel later nodig.

Een uitgebreide statusverklaring is op naam gesteld, beschrijft het diploma dat je hebt behaald en in welke vakken je examen heeft gedaan. Een uitgebreide statusverklaring is niet gratis dus bedenk goed welke diploma’s je wel of niet laat voorzien van een uitgebreide statusverklaring.

Er zijn ook standaard statusverklaringen beschikbaar maar in het buitenland zal men in de meeste gevallen eisen een op naam gestelde statusverklaring.

De uitgebreide statusverklaring kan je bij de DUO aanvragen met het daarvoor bestemde formulier. Door het invullen van de aanvraag machtigt je ook hier weer de DUO voor het controleren van uw opleidingsgegevens. Dezelfde procedure als bij legalisatie van je diploma.

Een statusverklaringen voor het hoger onderwijs kan je aanvragen bij de Nuffic. Statusverklaringen voor het middelbaar beroepsonderwijs en leerlingwezen kan je aanvragen bij Colo.

Aanvraag certificaatsupplement

Een certificaatsupplement is een diplomabeschrijving van een Nederlandse mbo-diploma, middel Beroeps onderwijs diploma. Werkgevers en onderwijsinstellingen krijgen met deze informatie een duidelijk beeld van uw opleiding en niveau.

Het Certificaatsupplement maakt deel uit van Europass. Voor opleidingen die gestart zijn na 1997, kan je gratis een certificaatsupplement downloaden van de website van het National Reference Point (NRP) van Colo. Een certificaatsupplement van oude diploma’s en een certificaatsupplement op naam is niet gratis; je kan deze aanvragen bij Colo.

Aanvraag diplomabeschrijving

Een diplomabeschrijving geeft uitleg over je opleiding en diploma en geldt voor opleidingen in het hoger onderwijs. Het is een vrijblijvend advies voor het land waar je wilt gaan wonen en werken. Een buitenlandse onderwijsinstelling hoeft zich niet aan dit advies te houden. In de beschrijving wordt rekening gehouden met het onderwijssysteem van het land waar je naar toe gaat. Je kan een diplomabeschrijving aanvragen bij de Nuffic.

Aanvragen Europass

Naast het volgen van bovenstaande procedures is er ook nog de mogelijkheid om een Europass aan te vragen. Met een Europass kan je aan je nieuwe onderwijsinstelling of werkgever laten zien welke kwalificaties je hebt. Dit geldt dus voornamelijk voor binnen Europa.

Informatie inwinnen in het buitenland

Laat je zo goed mogelijk inlichten over wat voor eisen men stelt aan diploma’s uit het buitenland. Ieder land en misschien ook wel iedere onderwijs instelling zal je papieren anders bekijken. Neem dan dus ook het zekere voor het onzekere bij twijfel gevallen.

Ga niet direct uit van wat een werkgever of onderwijsinstelling van je eist. Als een land bepaalde eisen heeft en je toekomstige werkgever stelt minder eisen, wees dan zo verstandig om je aan de hoogste eisen te houden. Je weet namelijk niet of je ooit je baan kwijt raakt en of je in dat land ander werk zal moeten zoeken. Wees daar dus op voorbereid.

Zorg ook dat de legalisatie, erkenning, statusverklaring, certificaatsupplement en diplomabeschrijving is geschreven in het Engels en in de taal van het land als dat anders is dan Nederlands en Engels.

Enkele tips op een rijtje:

• Bedenk goed welke diploma’s je laat legaliseren of erkennen
• Zorg voor een uitgebreide statusverklaring en diplomaomschrijving
• Beste is alles op naam, is duurder maar beter.
• Zorg dat je de documenten in het Engels en de taal van het land hebt
• Laat je zo veel mogelijk informeren over de eisen voor legalisatie in het land waar je wilt gaan wonen
• Laat je documenten eventueel door de ambassade controleren
• Zorg dat je zelf genoeg kopietjes hebt en een scan van de originelen
• Ga altijd uit van de hoogst gestelde eisen
• Denk aan de toekomst en mogelijke situaties die zich kunnen voordoen
• Ga na of je in het buitenland je diploma’s moet laten inschrijven of extra laten erkennen.

Bron: Ministerie van Sociale zaken en werkgelegenheid